منتــــــظر طلـــــــــــوع

پرسش شما: یکی از شبهاتی که مخالفان عرفان و فلسفه به علامه حسن زاده آملی وارد می کنند این است که ایشان گفته است علت کفر مسیحیان این بود که خداوند را تنها در عیسی علیه السلام محصور کردند در صورتی که کل عالم ظهور خداست.

پاسخ عمومی:

بسم الله الرحمن الرحیم

متاسفانه برخی از عوام که در لباس عالم در آمده اند به هر دستاویزی متمسک می شوند تا دین خدا را مطابق با برداشت خیلی ناقص خویش تفسیر کنند و در این راه از توهین و تخریب بزرگان نیز ابایی ندارند.
گاهی مشاهده شود از فرمایشات بسیار عرشی این بزرکان آنچنان تفسیر و معنای بدی برداشت می کنند که انسان متحیر می ماند. خطاب به این اقایان باید گفت:

کرده ای تاویل حرف بکر را
خویش را تاویل کن نی ذکر را

علامه حسن زاده در صفحه 357 کتاب ممد الهمم در شرح فصوص الحکم عبارتی را از شرح فصوص قیصری به عینه نقل می کنند به این عبارت” حصر حق تعالی در صورت عیسی نادرست و باطل است. زیرا همه عالم چه غیب و چه شهود صورت حق است نه عیسای فقط”

معنای فرمایش فوق این است که کل ذرات هستی ظهور و تجلیات اسماء و صفات الهی هستند. فاینما تولوا فثم وجه الله. به هر طرف رو کنیم وجه الله میبینیم.
کل هستی ظهور خداست. عیسی مسیح نیز ظهور اوست. اینکه آن ها عیسی مسیح را خدا دانستند کفر است زیرا مسیحی ظهوری از ظهورات کمالات حق تعالی است نه خود حق تعالی همانطور که کل نظام هستی ظهور اوست.
عارف در تار و پود نظام هستی خدا میبیند و می داند تمام این ها ظهورات و تجلیات اسماء و صفات اویند نه خود او.
مسیحیان به علت مشاهده معجزات بزرگ از این پیامبر خدا گمان کردند او خداست در صورتی که او بنده ای از بندگان خدا و تجلی ای از تجلیات علم و کمال و قدرت خدا بوده و هست.